در مورد فیتنس تعابیر متفاوتی وجود دارد. در ابتدا باید بگوییم ترکیب دو عبارت بدنسازی فیتنس در کنار یکدیگر اشتباست که توسط مردم به این شکل جستجو میشود!. اینجا فیتنس را توضیح داده و به تفاوت بین آن و بدنسازی خواهیم پرداخت.
لغت نامه کمبریج، فیتنس را حالتی که از نظر جسمی قوی و سالم هستیم تعبیر کرده است. به طور کلی منظور از فیتنس این است که از نظر سلامتی در بهترین حالت خود باشیم.
فیتنس همۀ جنبههای زندگی را در برمیگیرد. تغذیه هوشمندانه و سبک زندگی فعال اساس فیتنس هستند. طبق تعاریف آکادمی تغذیه و رژیم آمریکا، هنگامی فیت هستید که ویژگیهای زیر را داشته باشید:
- انرژی لازم برای انجام کارهایی که برای شما مهم و همچنین پربازده هستند را داشته باشید.
- ریسک ابتلا به بیماریهایی مثل بیماریهای قلبی، سرطان، دیابت و پوکی استخوان در شما پایین باشد.
- شانس داشتن زندگی باکیفیتتر و طول عمر بیشتر را داشته باشید.
- قدرت و استقامت کافی برای مواجهه با چالشهای جسمانی را داشته باشید.
- در مواجهه با چالشهای روحی بتوانید با نگرش مثبت و تحمل کافی گام بردارید.
اگر بخواهیم بیشتر بر جنبه ورزشی فیتنس ( بدنسازی فیتنس ) تمرکز کنیم، میتوانیم آن را معادل با “آمادگی جسمانی” بدانیم.
از این جهت فیتنس شامل پنج قسمت میشود که عبارتند از:
- انعطاف پذیری؛
- استقامت قلبی؛
- تنفسی؛
- استقامت عضلانی؛
- قدرت عضلانی؛
- ترکیب بدنی مناسب.
1) استقامت قلبی، تنفسی
این بخش از فیتنس ( بدنسازی فیتنس ) به این معنی است که یک فرد چه مدت زمان یا با چه سرعتی میتواند یک فعالیت مشخص را ادامه دهد. و در طی این فعالیت فاکتورهایی مثل ضربان قلب و اکسیژن مصرفی وی در چه محدودهای قرار میگیرند.
نمونه فعالیتهای فیتنس مانند دوچرخه سواری، شنا، دویدن، پیاده روی سریع و دوچرخه سواری که ضربان قلب را برای مدت معینی بالا نگه میدارند، نمونهای از فعالیتهای استقامت قلبی،تنفسی هستند.
از مزیتهای این ورزشها این است که عضلۀ قلب قویتر میشود و میتواند در هر بار پمپاژ، خون بیشتری را در بدن به جریان بیاندازد. همچنین عروق ریز بیشتری در عضلات ایجاد میشود که میتوانند خون را بهتر و موثرتر در عضلات به جریان درآورند.
2) استقامت عضلانی
به طور کلی اگر یک عضله را به صورت مداوم بکار بگیریم، استقامت آن عضله را بیشتر کردهایم. تکرار مداوم در فیتنس ( بدنسازی فیتنس ) به خصوص در بحث استقامت عضلانی مهمتر از میزان وزنهای است که جابهجا میکنیم.
مثلا انجام یک ساعت دوچرخه سواری یا پیاده روی سریع که بدون وقفه انجام میدهیم، یک فعالیت استقامتی محسوب میشود. نمونۀ دیگری از فعالیت استقامت عضلانی انجام حرکت اسکات بدون وقفه است.
3) قدرت عضلانی
تصور کنید دو دمبل را با دست هایتان گرفتهاید و حرکت جلو بازو را در چندست تا جایی که تقریبا خسته شوید تکرار میکنید. شما با انجام این کار در حال افزایش قدرت عضلات جلو بازو هستید. تمرینات قدرتی در فیتنس ( بدنسازی فیتنس ) با افزایش حجم و قدرت عضلات همراه هستند.
4) ترکیب بدنی
بخش مهم دیگری از فیتنس ( بدنسازی فیتنس )، ترکیب بدنی است. به طور کلی میزان نسبی عضله، چربی، آب و استخوان بدن در یک فرد ترکیب بدن آن فرد را مشخص میکند.
برای مشخص شدن ترکیب بدنی باید از دستگاه بادی کامپوزیشن استفاده کرد. اما اگر میخواهید محدوده نسبی وزن نرمال خود را بدانید میتوانید با محاسبۀ BMI این مقدار را به دست آورید.
5) انعطاف پذیری
انعطاف کافی در فیتنس ( بدنسازی فیتنس )، توانایی انتقال آرام حرکات به یکدیگر را فراهم و به این ترتیب ریسک آسیب دیدگی را پایین میآورد. برای داشتن یک بدن سالم باید رباطها، تاندونها و مفاصل همگی در دامنه حرکتی مطلوب قرار بگیرند.
نتیجهگیری
بطور کلی تفاوت عمده بدنسازی و فیتنس در این است که بدنسازی بیشتر بر قدرت و حجم عضلات تمرکز دارد. اما در فیتنس قدرت عضلانی فقط یکی از ارکانهای تمرین است.
امروزه فرقی نمیکند در کلاس بدنسازی ثبت نام میکنید یا فیتنس. اگر مربی شما به خوبی آموزش دیده باشد از اهمیت همه جنبههای آمادگی جسمانی آگاه است. اگر هدف شما سلامت عمومی و حفظ عضلات و کاهش درصد چربی بدن است، شرکت در کلاس فیتنس ( بدنسازی فیتنس ) یا حتی انجام تمرینات فیتنس در خانه شما را به هدفتان خواهد رساند.
اما اگر هدف شما افزایش حجم عضلات کل بدن یا ناحیه خاصی از بدن است سیستمهای تمرینی در کلاسهای مربوط به بدنسازی شما را بهتر به هدفتان میرسانند. و اگر در کنار برنامه بدنسازی برنامه تمرین هوازی و انعطاف داشته باشید باز هم یک برنامه تمرینی کامل خواهید داشت.
برای دریافت برنامه غذایی و برنامه ورزشی اختصاصی از طریق پکیج های زیر اقدام کنید
منابع:
ACSM’s Health-Related Physical Fitness Assessment Manual. (n.d.)
Campbell, N., et al. (2013). Physical fitness
Nystoriak, M. A., et al. (2018). Cardiovascular effects and benefits of exercise