متفورمین برای لاغری یکی از دغدغههای رایج میان افراد است. همان طور که میدانید اپیدمی چاقی یک بار سلامت عمومی و مالی فزاینده در سراسر جهان دارد. تخمین زده شده که تا سال 2030 شیوع چاقی 33 درصد افزایش پیدا میکند. چاقی اغلب با مقاومت به انسولین همراه است و افراد چاق را مستعد ابتلا به سندرم متابولیک و اختلالات قلبی مرتبط با آن میکند. از آن جایی که مدیریت چاقی با اصلاح سبک زندگی، یک چالش مهم برای اکثر افراد است، اغلب از درمانهای کمکی مانند درمان دارویی استفاده میشود. در این مقاله هم میخواهیم به سراغ مبحث پر مخاطب کاهش وزن و از آن جذابتر یک راه میانبر و کمکی یعنی مصرف متفورمین برای لاغری بپردازیم.
همیشه راههای میانبر جذابند اما آیا واقعا متفورمین یک راه میانبر برای لاغری به حساب میآید؟ آیا این مسیر میانبر امن است؟ در ادامه میخواهیم به برخی از این قبیل سوالات در خصوص متفورمین برای لاغری پاسخ دهیم پس با ما همراه باشید.
متفورمین چیست؟

متفورمین رایجترین داروی دیابت در جهان بوده و به عنوان یک داروی خط اول در درمان دیابت نوع دو یا هایپرگلیسمی در نظر گرفته شده است. عمدتاً با کاهش میزان گلوکز آزاد شده توسط کبد عمل میکند. همچنین به هورمون انسولین کمک میکند تا با کمک ماهیچهها در استفاده مؤثرتر از گلوکز، بهتر کار کنند به عبارتی انسولین بهتر کار میکند و حساسیت به انسولین بهبود مییابد. در نتیجه قند خون فرد پایین میآید. همچنین متفورمین گاهی اوقات برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نیز استفاده می شود. اما بریم سراغ سوال اصلی متفورین برای لاغری هم موثر است یا خیر؟
آیا متفورمین برای لاغری موثر است؟

متفورمین یکی از اولین گزینههای درمانی برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو و حتی پیش دیابت برای کمک به مدیریت سطح قند خون است. اگر چه یک داروی کاهش وزن نیست، اما تحقیقاتی وجود دارد که نشان میدهد ممکن است به کاهش وزن نسبتا کم تا متوسط منجر شود.
البته سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) متفورمین را به عنوان یک داروی مستقل کاهش وزن تایید نمیکند. با این حال، افرادی که از متفورمین برای سایر موارد درمانی استفاده میکنند ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی وزن کم کنند. از این رو افراد علاقمند به مصرف متفورمین برای لاغری هستند.
درست است که متفورمین برای لاغری در برخی موارد موثر واقع میشود و حتی برخی پزشکان آن را به عنوان یک داروی کاهش وزن برای افراد تجویز میکنند؛ اما نظر مقالات این طور است: “مصرف دارو بدون پیروی از سایر عادات سالم ممکن است منجر به کاهش وزن نشود. افرادی که حین مصرف متفورمین از رژیم غذایی سالم و ورزش پیروی میکنند، بیشترین کاهش وزن را دارند.” برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مطلب رژیم غذایی برای کاهش وزن را مطالعه کنید.
آیا افراد غیر دیابتی نیز میتوانند از متفورمین برای لاغری استفاده کنند؟
اما ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که آیا افراد غیردیابتی هم میتوانند از متفورمین برای لاغری استفاده کنند؟ پاسخ کوتاه آن بله است! در واقع، مروری که در دسامبر 2018 در مجله اروپایی فارماکولوژی بالینی منتشر شد و همچنین برخی مقالات در سالهای 2020 تا 2022، اثر متفورمین برای لاغری را در افراد دارای اضافه وزن و چاق بدون دیابت بررسی کردند؛
به این نتیجه رسیدند که این دارو میتواند به طور قابل توجهی شاخص توده بدن را در نوجوانان و بزرگسالان کاهش دهد. اما دوباره این نکته را مد نظر داشته باشید که متفورمین جایگزینی برای تغذیه سالم و ورزش منظم، که کلیدهای کاهش وزن پایدار هستند، نیست. اما هنوز زود است که به این نتیجه برسید؛ آیا متفورمین برای لاغری شما مناسب است یا خیر! در ادامه بحث به موارد مهمتری اشاره خواهیم کرد.
چگونه متفورمین برای لاغری موثر است؟

مکانیسم دقیق متفورمین برای لاغری هنوز کاملا مشخص نشده است اما موارد زیر را برخی مقالات به عنوان مکانیزم متفورمین برای لاغری بیان کردهاند:
- متفورمین با کاهش اشتها، شما را به خوردن کمتر غذا وادار میکند: متفورمین ممکن است با میکروبیوتای روده تداخل داشته باشد، باعث ترشح هورمونهای سرکوب کننده اشتها شود و بر بخشهای تنظیم کننده اشتها در مغز تأثیر بگذارد.
- عوارض جانبی این دارو نیز باعث کاهش مصرف غذا در فرد میشوند: برخی از افرادی که متفورمین مصرف میکنند ممکن است اسهال، نفخ و حالت تهوع را نیز تجربه کنند. این عوارض جانبی معمولا میزان تمایل فرد به خوردن را کاهش میدهند.
- حین مصرف متفورمین ممکن است سایر موارد موجب کاهش وزن شوند: گاهی اوقات افرادی که متفورمین مصرف میکنند؛ ممکن است دارای مشکلات گوارشی، تیروئید، افسردگی یا سایر بیماریهای روانی و جسمی باشند که موجب کاهش وزنشان شود. اما چون در حال مصرف متفورمین هستند اشتباها فکر میکنند که متفورمین باعث کاهش وزنشان شده است.
- متفورمین با کاهش میزان چربی احشایی در کبد و بافت عضلانی باعث کاهش وزن میشود: چربی احشایی در حفره شکمی که شامل چندین اندام داخلی از جمله کبد، معده و روده است، ذخیره میشود. همچنین میتواند در عضلات از جمله عضله قلب ایجاد شود. چربی احشایی خطرناکتر از چربی زیرجلدی است زیرا با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مختلف مانند بیماری قلبی مرتبط است.
وزن کاسته شده از طریق مصرف متفورمین چقدر است؟ آیا پایدار است؟

اگرچه متفورمین میتواند به کاهش وزن کمک کند اما مقدار وزنی که از دست میدهید ممکن است بسیار کمتر از حد انتظار باشد. طبق مطالعات به طور متوسط کاهش وزن پس از یک سال مصرف متفورمین تنها 2.7 کیلوگرم است. در تحقیقی که بر روی بیش از 4000 نفر مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد، مشخص شد که مصرف متفورمین باعث کاهش وزن 2.4 کیلوگرمی پس از 4 سال میشود. همچنین گفته شده است که احتمال تاثیر متفورمین برای لاغری به تدریج و در مدت طولانی بسیار بیشتر است.
از طرفی هرگونه کاهش وزنی که دارید ممکن است فقط تا زمانی که دارو را مصرف میکنید ادامه داشته باشد. این بدان معناست که اگر مصرف متفورمین را متوقف کنید، احتمال بازگشت به وزن اولیه وجود دارد. حتی در حین مصرف دارو نیز ممکن است به آرامی هر وزنی را که از دست دادهاید را مجدد به دست آورید.
بنابراین متفورمین یک داروی رژیمی معجزه آسا نیست که شما با مصرف آن وزن قابل توجه و پایداری را کم کنید. برای کاهش وزن اصولی بهتر است از یک رژیم غذایی اصولی پیروی کنید. پیشنهاد میکنیم مطلب رژیم لاغری سریع و بهترین رژیم لاغری دنیا را مطالعه کنید.
دوز مصرف متفورمین برای لاغری چقدر است؟

میزان مصرف یک فرد به نوع متفورمین و برند آن بستگی دارد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. متفورمین یک داروی دیابت است و هیچ توصیه رسمی دوزی برای آن به عنوان داروی کاهش وزن وجود ندارد. دوزهای متفورمین میتواند از 500 میلی گرم تا 2000 میلی گرم متغیر باشد. صرفا این پزشک است که در رابطه با دوز مصرفی متفورمین برای لاغری شما تصمیم می گیرد. احتمالاً متفورمین را با دوز کم شروع خواهید کرد و به تدریج در طی چند هفته آن را افزایش خواهید داد. این میتواند به کاهش هر گونه عوارض جانبی کمک کند. اما عوارض جانبی این دارو چیست؟ آیا متفورمین برای لاغری خطرناک است؟
عوارض جانبی متفورمین چیست؟

عوارض جانبی گوارشی شکایت اولیه کسانی است که قرص متفورمین مصرف میکنند. شایعترین علائم استفراغ، اسهال و حالت تهوع است که حدود 2 تا 63 درصد از افراد مصرف کننده این دارو را تحت تاثیر قرار میدهد. از دیگر عوارض جانبی آن دردهای عضلانی، خواب آلودگی، ضعف و خستگی، مشکل در تنفس، احساس سرگیجه و ضربان قلب آهسته یا نامنظم است. از عوارض جدی متفورمین که باید فورا به آن رسیدگی شود، واکنش قند خون پایین است. یعنی بعد از مصرف متفورمین قند خون شما بیش از حد پایین میآید که خطر مرگ را به همراه دارد. همچنین اگر چه نادر است، اما ممکن است باعث اسیدوز لاکتیک یا تجمع غیر ایمن اسید لاکتیک در خون بشود.
در می 2020، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به برخی از سازندگان متفورمین پیوسته رهش توصیه کرد که برخی از قرص های خود را از بازار ایالات متحده حذف کنند. به این دلیل که سطح غیر قابل قبولی از یک عامل ایجاد سرطان در این نوع متفورمین پیدا شده است.
به خاطر داشته باشید که متفورمین یک داروی نسبتا بی خطر با عوارض جانبی است که معمولاً با گذشت زمان از بین می رود. هر گونه کاهش وزنی که ممکن است در حین مصرف آن داشته باشید باید تدریجی و حداقل باشد و باعث زنگ خطر نشود. اگر مقدار وزنی که حین مصرف متفورمین از دست میدهید خیلی زیاد و غیر عادی باشد حتما باید با پزشک خود مشورت کنید.
آیا متفورمین باعث ریزش مو میشود؟

متفورمین علت شناخته شده ریزش مو نیست. با این حال، افرادی که با این دارو درمان میشوند و از متفورمین برای لاغری استفاده میکنند؛ اغلب ریزش مو را به عنوان یک عارضه جانبی تجربه میکنند. البته ریزش موی شما ممکن است ناشی از شرایط زمینهای باشد یعنی این احتمال وجود دارد که شرایط پزشکی شما باعث ریزش مو شود نه متفورمین!
اما تحقیقات مختلفی کم شدن سطح ویتامین B12 را به دنبال مصرف متفورمین گزارش کردند: ” متفورمین ممکن است خطر عوارض جانبی مربوط به کمبود ویتامین B12 را افزایش دهد.” از عوارض کمبود ویتامین B12، ریزش مو است. اگرچه بدن شما به مقدار زیادی ویتامین B12 نیاز ندارد، اما مقدار بسیار کم آن میتواند باعث مشکلات جدی و ریزش مو شود.
بنابراین به مصرف غذاهای حاوی ویتامین B12 مانند گوشت گاو، ماهی، تخم مرغ و شیر حین مصرف متفورمین برای لاغری توجه بیشتری داشته باشید. در موارد ضروری حتی میتوان از مکملهای ویتامین B12 نیز استفاده کرد.
آیا نیاز است قبل از مصرف متفورمین برای لاغری با پزشک مشورت کنیم؟

هر فردی که چاق یا دارای اضافه وزن است و سعی در کاهش وزن دارد باید در ابتدا با پزشک مشورت کند. یک پزشک می تواند به بهترین شکل شما را راهنمایی کند که چگونه کاهش وزن را ایمن شروع کنید. مسیر کاهش وزن از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
با این حال، روش کاهش وزن که پزشکان معمولاً توصیه میکنند ترکیبی از یک رژیم غذایی متعادل و ورزش است. آنها میتوانند به سوالات شما پاسخ دهند و به شما کمک کنند تا برنامه کاهش وزن مناسب خود را پیدا کنید. آیا نیاز است که از متفورمین برای لاغری استفاده کنید یا خیر؟ این مهمترین سوالی است که باید از پزشک خود بپرسید. همچنین با توجه به عوارض گفته شده بهتر است که قبل از شروع مصرف متفورمین برای لاغری حتما با پزشک و متخصصین در این حوزه مشورت کنید.
مطالعه بیشتر...
درست است که متفورین برای لاغری به احتمال زیاد با تغییر در اشتها به شما برای رسیدن به هدفتان کمک میکند. اما همان طور که گفتیم میزان وزن کم شده چشمگیر و حتی در بیشتر موارد پایدار نیست.
متفورمین اغلب به افرادی که سطح انسولین بالایی دارند و در کاهش وزن مشکل دارند داده میشود؛ اما این یک راه حل معجزه آسا برای کاهش وزن نیست. به عبارت دیگر، در صورت پرخوری و زندگی بی تحرک، انتظار تغییر چشمگیر وزن را نداشته باشید.
شما باید یک برنامه کاهش وزن معقول با تغذیه سالم و فعالیت بدنی دنبال کنید تا تغییرات قابل توجهی در وزن مشاهده کنید. اگر فردی از عادات سالم پیروی نمیکند، مصرف متفورمین منجر به کاهش وزن نمیشود. اگر به مصرف متفورمین برای لاغری فکر میکنید، با توجه به عوارض آن و اهمیت بررسی شرایط سلامتی حتما با پزشک یا متخصصین در این زمینه مشورت کنید. به طور کلی، محققان هنوز در مورد اینکه آیا متفورمین برای لاغری موثر است یا نه به یقین نرسیدهاند. افرادی که دیابت نوع دو ندارند، بهتر است برای کاهش وزن از رژیم غذایی و ورزش، یا داروها و روش های دیگر استفاده کنند.